Trường ca: Khu Vườn Ươm Ánh Sáng - Chương 5

KHU VƯỜN ƯƠM ÁNH SÁNG

(TRƯỜNG CA)

TÁC GIẢ: LỆ HẰNG

---

CHƯƠNG V: SẮC MÀU VĂN VẺ

Lại một chiều vắt ngang cửa sổ

nhưng là Ti

sau vài chiều loạng choạng đôi chân đã vững vàng cứng cỏi

gió rủ Ti qua những vạc đất bằng phẳng, êm lành

đi ra phía cánh đồng

nơi có đám cào cào, châu chấu

chiều chiều họp chợ lao xao

búng càng trong lá biếc.

Ti miết hai bàn chân lội trên triền thoai thoải

lớp da non đã dạn dĩ hơn nhiều

vùi trong cỏ êm ru.

Hoa xuyến chi nghiêng ngả đón chân Ti

đường liên xóm chiều nay đông hơn mọi bữa

lũ chuồn chuồn hành hương

dập dình chao những lớp vải thưa trong nắng

rớt xuống vai Ti

nỗi rạo rực mang tên gọi Cánh Đồng

nơi có tấm bạc xanh khổng lồ

rộng hút tầm mắt

hiền hòa cắt ngang màu mây trắng bạc

rạch một đường đứt gãy chập chùng

ranh giới giữa trời và đất

hiện ra nhấp nhổm ngoằn ngoèo nét họa màu mực biếc.

Những mắt lá biết cười lả lướt

trượt theo gió làm duyên

những cú trượt đuổi nhau cuốn xô như sóng

như nghìn cánh tay vẫy chào Ti

nhưng Ti không được thấy

nên gió oằn mình trườn trên đám ruộng

bắt nhịp mở lời

khích khởi lũ sâu rầy, muồm muỗm, bọ rùa, bọ xít

và cả lũ giun dế trong đất

cất cùng một tiếng hát

chào Ti.

Bàn chân vẫn mải miết tìm đi

và đôi tai mải miết tìm tiếng nhạc

đến một quãng nghỉ sang điệp khúc

Ti bắt được nhịp

hòa vào bản nhạc đồng xanh.

Chợt bên tai vẳng tiếng nói thanh thanh

giọng ai đó hãy còn ở xa Ti chưa nhận ra ngay lập tức

lần theo tiếng nói Ti bước gấp

càng lại gần càng thấy giọng trầm hơn.

“Bo phải không?”

Ti hí hửng

thằng Bo con chú Khang cách nhà Ti một đoạn

nó đang làm bài tập làm văn tả cảnh cánh đồng trong sương sớm

dù lúc này là buổi chiều.

“Chiều muộn hay sương sớm thì cũng chỉ một cánh đồng

vẫn thế mà xanh

có khác gì đâu chứ

dậy sớm làm chi cho cực

khi sớm còn sương là khi mình ngái ngủ

mình còn bận mơ tàu lượn công viên

dại chi mà thức

mình thường dậy

khi nắng quá con sào

chẳng còn sương sớm đâu mà tả.

Nhưng không sao,

mình sẽ thêm “vài giọt sương trên lá” vào cuối đoạn thứ hai

vậy là ra cánh đồng buổi sớm.

Yeah!

Bạn thấy mình tài không?”

Bo chốt lại thắc mắc của Ti

bằng một niềm hoan hỉ.

“Ừ,

thôi bạn tả đi

cho mình ngồi nghe với, được không?

mình rất thèm được nghe tả cảnh

và mình hứa

sẽ ngồi ngoan nghe từ đầu đến cuối

không nói chen ngang

không làm hỏng mạch văn của bạn.”

Bo hăng say

bài văn đang tả chắc chắn là bài hay nhất từ trước đến nay

đích thân Bo ra tận cánh đồng vừa nhìn vừa tả

chẳng giống bữa nọ

ngồi trong nhà hí hoáy gạch xóa, chêm từ, chỉnh sửa

bài văn rối tùm lum tùm la trên giấy nháp

dăm ba câu bị bí

Bo lật ngửa cuốn sách đang úp ngược trên bàn

những trang chi chít chữ

bài văn mẫu đọc chưa quá nửa xấu hổ đòi bỏ trốn

khỏi mắt khỏi đầu khỏi tay Bo

câu từ hay ho co về một góc

lạnh buốt.

“Mình thật sáng suốt.”

Bo tự khen

đi lên có một đoạn để xem cánh đồng thực sự

văn tả thêm hay

lại có người hào hứng xin nghe làm ý tứ càng thêm bay bổng.

“Được chứ!”

Bo reo lên:

“Mình nghĩ thêm chút nữa rồi đọc bạn nghe

bài văn trọn vẹn nhất

nhưng bạn phải hứa

nghe xong phải nhận xét dở, hay

góp ý cho mình.”

Ti ngồi bên Bo

mặt trời hắt nghiêng vào người chúng

đổ dài hai chiếc bóng lêu khêu lên đám ruộng

và đổ dài lên bài tập làm văn tả cảnh cánh đồng trong sương sớm,

một bức tranh cuộn trải dần ra

chạy dọc theo những câu chữ trong veo

trong đầu cậu bé.

Bo sắp xếp lớp lang ý tứ

lấy mặt trầm tư dõng dạc đọc Ti nghe

một bài văn gồm ba đoạn mở, thân và kết

“…Dưới trời lồng lộng sáo diều con trâu no cỏ thung thăng đi về…

Cánh đồng như một tấm vải màu xanh thẫm hứa hẹn một mùa bội thu…

Nắng vàng xuộm rót xuống bãi cỏ xanh rì…

Con chuồn chuồn nhỏ điệu đà nghiêng cánh chào bác cỏ chỉ …”

Theo mạch đã khơi câu nối tiếp câu đẩy nhau về đoạn kết

như con suối sau mưa cuồn cuộn dòng chảy những màu xanh

chảy đến đâu Ti nhíu mày đến đó

nét mặt hằn lên gam màu nhăn nhó

bài văn còn bỏ ngỏ câu cuối cùng

Bo chưa nghĩ ra

Ti đã bật người đứng dậy

quên hẳn lời đã hứa.

“Bạn đang tả cảnh chiều muộn

trong khi đề bài là cánh đồng trong sương sớm

bạn tả lại đi

nghĩ câu cuối làm chi cho phí

một bài văn lạc đề là một bài văn vô lý phải vứt đi

đúng chứ?”

“Chiều muộn hay sương sớm thì cũng chỉ một cánh đồng - nơi chúng ta đang đứng

vẫn thế mà xanh

có gì khác chứ.

Mà sao bạn biết mình tả cảnh chiều chứ không phải sáng?”

Ti ngồi lại xuống bên cạnh bạn.

“Mắt mình không nhìn thấy

nhưng mình còn ba và mẹ

những đôi mắt ấy còn tinh.

Ba dạy mình rằng:

từ bình minh cho đến hoàng hôn

mọi thứ đều theo quy luật thời gian cả

rằng sớm tinh sương con trâu đói lả

sau một đêm nhai lại mớ cỏ chiều qua

con trâu không thong thả thung thăng

con trâu phải vội vàng kiếm cỏ

còn sáo diều là đặc sản của những chiều lộng gió như hôm nay

những con diều chắc vẫn còn đang bay, Bo nhỉ?”

Bo gật gù đồng ý.

“Ờ nhỉ, mình quên mất

sáng mở mắt ai lại đi thả diều

mình sửa lại chút xíu

cũng không mất nhịp điệu bài văn.”

“Còn nữa nè,

nắng buổi chiều mới là vàng xuộm chứ

mặt trời nhuộm mặt đất suốt cả ngày không nghỉ

màu vàng đã chín

như trái mọng trên cành

sắc đậm và đều tràn lan cả ngóc ngách

đó là nắng chúng mình đang có

ngay lúc này đây

trên cánh đồng

ướp mọng long lanh

nắng mong đất đón lấy thật nhanh

cho cây tràn mật nắng

cho đất tràn dịu êm

cho nắng cất vào đêm

cho sớm mai tỏa rạng.

Nhưng nắng của chúng mình khi sương sớm sao mà xuộm được

nắng vừa thức dậy sau màn mây

vén sương rửa mặt

khoác những giọt lơ lửng trong vắt

vuốt lên đôi mắt hãy còn ngái ngủ

những giọt nước vừa ướp trong băng

sáng bừng tỉnh táo.

Mặt đất còn chưa kịp ráo những ẩm ướt từ đêm

mặt trời đã vươn vai sưởi ấm

những sợi nắng đầu tiên

mỏng manh

long lanh

vàng óng.

Nắng khi sương còn đọng khác nắng mọng chiều tà nhiều lắm

Bo hãy dậy sớm nhìn đi rồi hãy tả

mình tin sẽ hay gấp mấy chục lần những gì ba mình đã tả

ba mình nói:

trẻ con có đôi mắt đẹp hơn người lớn

nên thứ gì chiếu vào mắt chúng ta

rồi từ đôi mắt ấy phát ra

những dòng văn lóng lánh diệu kỳ

đẹp hơn văn người lớn gấp bội.

Hay là mai Bo đừng ngủ nướng

mình sẽ dậy khi sớm tinh sương

nhờ mẹ dắt sang nhà gọi bạn

chúng mình lại ra đây

để bạn làm bài tập làm văn mới

thực sự tả cánh đồng trong sương sớm

khi nắng mới lên

khi nước mắt đêm còn đọng trên lá biếc

nõn nà.

Mình tin đó sẽ là bài văn tuyệt vời nhất

với đôi mắt sáng ngời nhất

của bạn

và những màu xanh

không chỉ có xanh rì xanh thẫm như Bo vừa đọc

mà còn cả chục sắc xanh khác đang chờ

những màu xanh ngậm sương đẹp hơn bao giờ hết

mình không nhìn thấy

nhưng hãy tin mình một lần này nhé

hãy tả thật hay cho mình nghe với

được không?”

Thật dứt khoát, Bo đứng dậy xua tay:

“Bạn thích thì tự đi mà tả những màu xanh

còn mình,

mình chỉ cần sửa lại bài văn này đôi chút là đủ để được khen.”

“Nhưng bạn đang ngắm cánh đồng chiều muộn để tả

bạn không muốn viết về cánh đồng trong sương sớm thật sự ư?

những màu xanh sẽ khác nhiều mà

có xanh non xanh nõn…”

Bo rảo bước về

tiếng nói xa dần

khước từ đôi tai đang vểnh lên nài nỉ.

“Mình vào đây

mình thật ngu ngốc khi đọc bài văn cho bạn nhận xét

mắt bạn tối thui thì biết gì mà nói

vàng xuộm?

vàng óng?

xanh rì?

xanh nõn?

bạn biết chúng khác nhau thế nào mà góp ý cho mình?

Bạn chỉ biết

những thứ mắt ba bạn đã nhìn

chắc gì tất cả là sự thật

lỡ ba bạn chỉ phỉnh phờ

mượn tạm đâu đó những màu xanh thật lạ

mang về tả cho bạn được vui

thì sao?”

“Không! Bạn không được nói ba mình như thế!”

Ti đứng dậy

đám chuồn chuồn thân hừng hực lửa lượn trên đầu hoảng hốt

chúng dạt ra

lấy đà

trốn vào trong nắng.

Nãy giờ chúng làm thinh

vờ như không để ý bài văn có tả mình trong đó

nhưng thực tình là mải mê sung sướng

cánh lượn không qua khỏi bài văn.

Bình bịch! Bình bịch!...

Bo chạy

tiếng bước chân giẫm trên đất vọng mỗi khắc một xa

Ti thả người rớt “phịch” xuống đất

trái tim thình thịch những bước chạy quá đà

lảo đảo.

Và mắt Ti lảo đảo

một thế giới màu xanh khát khao đòi được tả bằng mắt bằng lời

chen vào giữa một thế giới tối đen

trong đôi mắt ngủ quên chưa một lần tìm ánh sáng

của Ti.

(hết chương 5)